چارچوب مبانی نظری و فصل دوم تحقیق تاریخچه بیمه در ایران

 

توضیحات از متن فایل

بیمه در زبان فرانسه Assurance و در زبان انگلیسی Insurance معنا می­دهد. می­توان گفت که هر دو این معانی که از ریشه لاتینی secures به معنای اطمینان گرفته شده است، اما معادل آن در پارسی را می­توان برگرفته از کلمه "بیم" که همان عدم اطمینان خاطر از حصول نتیجه مطلوب می­باشد دانست.
فعالیت بیمه­گری به سال 1552 در شهر فلورانس ایتالیا بر می­گردد، اما شرکت لویدز لندن در سده هفدهم مهم­ترین اجتماع بیمه­گران را تشکیل می­داد و از یک قهوه­خانه تا یکی از بزرگ­ترین بیمه­های جهان نقش ایفاء می­نماید.

در سال 1310 خورشیدی، فعالیت جدى میهن ما در زمینه­ی بیمه آغاز شد. در این سال بود که قانون و نظام­نامه­ی ثبت شرکت­ها در ایران به تصویب رسید و متعاقب آن بسیارى از شرکت­هاى بیمه­ی خارجى از جمله اینگستراخ، آلیانس، ایگل استار، یورکشایر، رویال، ویکتوریا، ناسیونال سویس، فنیکس، اتحادالوطنى و... به تأسیس شعبه یا نمایندگى در ایران پرداختند.

گسترش فعالیت شرکت­هاى بیمه­ی خارجی، مسئولان کشور را متوجه ضرورت تأسیس یک شرکت بیمه­ی ایرانى کرد و دولت در شانزدهم شهریور 1314 شرکت سهامى بیمه­ی ایران را با سرمایه 20 میلیون ریال تأسیس نمود. فعالیت رسمى شرکت سهامى بیمه­ی ایران از اواسط آبان ماه همان سال آغاز شد. تأسیس شرکت سهامى بیمه­ی ایران، نقطه­ی عطفى در تاریخ فعالیت بیمه­اى کشور به شمار مى­رود زیرا از آن پس دولت با در اختیار داشتن تشکیلات اجرائى مناسب، قادر به کنترل بازار و نظارت بر فعالیت مؤسسات بیمه‎ی خارجى شد. دو سال پس از تأسیس شرکت سهامى بیمه ایران یعنى در سال 1316، ”قانون بیمه“ در 36 ماده تدوین شد و به تصویب مجلس شوراى ملى رسید. پس از آن نیز مقررات دیگرى در جهت کنترل و نظارت بر فعالیت مؤسسات بیمه از طریق الزام آن­ها به واگذارى 25 درصد بیمه نامه­هاى صادره به صورت اتکائى اجبارى به شرکت سهامى بیمه­ی ایران وضع شد؛ در این رهگذر، الزام به بیمه کردن کالاهاى وارداتى و صادراتى و اموال موجود در ایران و ایرانیان مقیم خارج از کشور نزد یکى از مؤسسات بیمه که در ایران به ثبت رسیده­اند، بر استحکام شرکت­هاى بیمه افزود. شرکت سهامى بیمه­ی ایران با حمایت دولت به فعالیت خود ادامه داد و این حمایت منجر به تقویت نقش این شرکت در بازار بیمه­ی کشور و توقف تدریجى فعالیت شعب و نمایندگى­هاى شرکت­هاى بیمه­ی خارجى شد. این روند کماکان ادامه یافت تا آنکه در سال 1331 بر اساس مصوبه­ی هیأت دولت کلیه­ی شرکت هاى بیمه­ی خارجى موظف شدند براى ادامه‎ی فعالیت خود در ایران مبلغ 250 هزار دلار ودیعه نزد بانک ملى ایران توزیع نمایند و پس از آن نیز منافع سالیانه خود را تا زمانى که این مبلغ به 500 هزار دلار برسد بر آن بیفزایند. این تصمیم موجب تعطیل شدن کلیه­ی نمایندگى­ها و شعب شرکت­هاى بیمه­ی خارجى در ایران به استثناءِ دو شرکت بیمه­ی ”یورکشایر“ و ”اینگستراخ“ گردید و شرایط را براى گسترش فعالیت شرکت­هاى بیمه­ی ایران فراهم ساخت.
نخستین شرکت بیمه خصوصى ایران به نام ”بیمه شرق“ در سال 1329 خورشیدى تأسیس شد. پس از آن تا سال 1343 به تدریج هفت کشور بیمه­ی خصوصى دیگر به نام­هاى آریا، پارس، ملی، آسیا، البرز، امید و ساختمان و کار به ترتیب تأسیس شدند و به فعالیت بیمه­اى پرداختند. همان­طور که اشاره شد از سال 1316 کلیه شرکت­هاى بیمه موظف شدند 25 درصد از امور بیمه­اى خود را به صورت اتکائى اجبارى به شرکت بیمه­ی ایران واگذار نمایند. این واگذارى عمدتاً از طریق لیست هائى به نام "بردرو" که حاوى کلیه اطلاعات راجع به بیمه نامه­هاى صادره و خسارت­هاى پرداخت شده­ی این شرکت­ها بود انجام گرفت. بدیهى است ارائه اطلاعات به شرکت بیمه رقیب هیچ­گاه نمى­توانست مورد رضایت و علاقه شرکت­هاى بیمه واگذرانده باشد